MAKİNALAŞMAK İSTEMİYORUM


-Ayşe Hanım, merhaba.

-Merhaba, sıra numarası alır mısınız lütfen.

Bir bankada müdür yardımcısı olan Ayşe Hanım bunu söylerken arkasındaki numaratörü gösteriyordu. Anlaşıldığı   kadarıyla artık Ayşe Hanımın bir çayını içmek mümkün değildi artık.

Oysa Ayşe Hanım araç kredisi alırken tanıştığımız, işini çok iyi yapan, zeki, esprili bir bankacıydı. İşlerimizi kolaylaştırdığı yetmediği gibi bize zorla imzalattığı formlarla kredi kartı bile vermişti. Taksit yatırmaya gittiğimde de çay içmeden bırakmazdı. Onun bu güler yüzü sayesinde etrafımdaki bir çok insan da daha önce kapısından içeri girmedikleri bu bankadan almışlardı kredilerini.

Bunu ilkellik, hatır gönül ile iş yapmak, gelişmemişlik olarak değerlendirenler olabilir. Oysa bilim tarifini yapmış bunun. Fiyat yapışkanlığı, faiz yapışkanlığı demiş. Fiyatlar veya faiz değiştiğinde öyle şekildeki gibi dümdüz değişmiyor insan davranışı. Belli oranda tolore ediyor insan Ayşe Hanımlar sayesinde. Bir fincan kahvenin hatırı var ne de olsa.

Evet, her şeyin hızla değiştiği erozyona uğradığı bir çağda yaşıyoruz. Şimdi, numaratör var. Sıra numarası alıyorsun, makina hangi gişeye yönlendirirse o kişiye gidiyorsunuz. Amaç hızlı hizmet, adil sıra takibi. 

Gişelerde numaratörü hoş görüyorduk hatta hoşumuza da gidiyordu. Artık müdür yardımcıları (bu unvan da kalmadı sanıyorum) da sıra numarasına göre görüşüyor müşterilerle. Zaten kendilerine ayrılmış bölmede sadece bir sandalye var. Öyle bir kaç kişi giderek çay içip muhabbet etmek yok. Sıra kimdeyse ona gideceksiniz varsa eğer onun çayını içeceksiniz.

Şairin makinalaşmak istiyorum dediği bu olmasa gerek. İnsanlığın öldüğü, insanların birer sıra numarasına dönüştüğü bir düzeni kastettiğini sanmıyorum. 

MERAKLISINA:

Makinalaşmak İstiyorum

trrrrum,
trrrrum,
trrrrum!
trak tiki tak!
makinalaşmak istiyorum!

beynimden, etimden, iskeletimden geliyor bu!
her dinamoyu
altıma almak için çıldırıyorum!
tükrüklü dilim bakır telleri yalıyor,
damarlarımda kovalıyor
oto-direzinler lokomotifleri!

trrrrum,
trrrrum,
trak tiki tak
makinalaşmak istiyorum!

mutlak buna bir çare bulacağım
ve ben ancak bahtiyar olacağım
karnıma bir türbin oturtup
kuyruğuma çift uskuru taktığım gün!

trrrrum
trrrrum
trak tiki tak!
makinalaşmak istiyorum!
nazım hikmet, 1923

Hiç yorum yok: